Bij hitte tijdens de zomer kan je tips uit de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) gebruiken om je lichaam gezond en koel te houden. Kies verkoelende voeding zoals fruit, rijst en chrysantenthee. Vermijd scherpe, verwarmende kruiden. Kook of stoom je voeding in plaats van ze te frituren of barbecueën. Zorg dat je je spijsvertering niet overbelast, want verteren kost extra energie bij tropische temperaturen. Vermijd koudeschokken door ijskoude drank, ijsjes en koude (voet)baden. Lauw of licht gekoeld is beter voor je lichaam. Gebruik het acupressuurpunt Li11 als je last hebt van de hitte of een zonneslag.
Verkoelende voeding bij hitte
- Fruit: de sterkst verkoelende fruitsoorten zijn watermeloen, ananas, banaan, citroen, kaki, kiwi en mango. Wissel af met andere fruitsoorten om voor balans te zorgen.
- Groenten: kies voor augurk, groene mungbonen, zeewier, andijvie, asperge, aubergine, bloemkool, broccoli, champignons, Chinese kool, courgette, koolraap, komkommer, pastinaak, radijs, rode biet, selder, sla, spinazie en witlof. Vermijd knoflook. Rauwkost kan met mate, en best ’s tijdens de lunch, want dan is je spijsvertering sterker dan ’s avonds.
- Drank: drink lauw of licht gekoeld water, chrysantenthee, muntthee, groene thee of appelsap, eventueel met een vleugje citroensap of limoensap. Vermijd ijskoude dranken: ze zijn belastend voor je lichaam en je spijsvertering. Vermijd koffie, alcohol en thee met verwarmende kruiden (venkel, gember, kurkuma, kaneel).
- Vlees en vleesvervangers: kalkoen, tofoe en vis zijn ideaal. Vermijd lam en vette voedingwaren. Let bij elke soort vlees of vis op de bereidingswijze: kies voor stomen of zacht garen. Vermijd scherp aanbakken, grillen, frituren en lang op het vuur laten staan (stoofpotjes).
- Granen: kies rijst of spelt.
- Kruiden: sojasaus, dragon, salie en tuinkers zijn het koelst. De meeste kruiden zijn warm, gebruik er dus maar een beetje van. Wees extra zuinig met de heetste kruiden: kaneel, venkel, cayennepeper, chili, kerrie, kruidnagel, nootmuskaat, peper, steranijs.
Op mijn blog vind je een aantal lekkere recepten met verkoelende ingrediënten, bv. ijsthee met citroenmelisse, cassislimonade, kip met warmoes, rode biet en sojasaus, kokospudding met blauwe bessen en chiazaad. De volledige lijst vind je via deze link.
Lichaamstype en balans
Hou rekening met je lichaamstype. Ben je “warmbloedig” en loop je al snel te puffen en te zweten? Dan zijn verkoelende watermeloen, chrysantenthee en groene mungbonen helemaal jouw ding. Je mag ze regelmatig eten, maar wissel af met andere voeding. Vermijd scherpe kruiden, knoflook, koffie, alcohol, chocolade en gefrituurd of gegrild eten.
Ben je een koukleum en heb je het niet snel te warm? Dan is de kans groot dat je ook een zwakke spijsvertering hebt (lees mijn artikel over de milt). Zorg voor voldoende afwisseling in je voeding (koel, neutraal, warm). Als je absoluut ijs wil eten (I know the feeling …), doe dat dan enkel als het écht warm is. Vermijd koffie, alcohol, chocolade en gefrituurd eten (slecht voor de milt). Wees zuinig met moeilijk verteerbare voeding: citrusvruchten, tomaten, paprika’s, rauwkost en noten. Als je ze eet, doe dat dan in de voormiddag of rond de middag, wanneer je spijsverteringsvuur het sterkst is. Om minder kouwelijk te worden, moet je je milt versterken (tips in het bovengenoemde artikel), en je kan je lichaam ook sterker maken door je douche te eindigen met wat kouder water. De zomer is het ideale seizoen om daarmee te starten!
Balanceer je gerechten zoals in de Aziatische keuken. Daar worden verwarmende en verkoelende ingrediënten altijd gecombineerd. Daarom wordt sushi met gember geserveerd (verwarmt en bevordert de spijsvertering). Sterk verkoelende wakame wordt gecombineerd met verwarmende chilipepers. Met salades kan je hetzelfde doen: breng ze in balans met verwarmende kruiden zoals oregano, tijm, rozemarijn en ui.
Acupressuur tegen hitte
Het acupunctuurpunt dikke darm 11 (Li 11) is het meest verkoelende punt van het lichaam. Druk erop als je lichaam moeite heeft om hitte kwijt te raken. Het is absoluut een aanrader bij een zonneslag of vapeurs. Daarnaast ondersteunt dikke darm 11 je immuunsysteem, reguleert het de darmfunctie en bestrijdt het spanning in arm, schouders en nek. Je vindt het punt met deze video.
Meer weten over hoe je de Traditionele Chinese geneeskunde kan toepassen in je dagelijks leven? Er zijn heel wat boeken over geschreven, zoals dit:
Superpandafood 