Volgens de westerse geneeskunde regelen de nieren de vochtbalans en voeren ze afvalstoffen af. Volgens TCM zijn ze ook belangrijk voor de ontwikkeling en het verouderingsproces, het haar, de botten en het beenmerg, het libido en de vruchtbaarheid. Een zwakke nierenergie kan leiden tot ontwikkelingsstoornissen, dof haar en haaruitval, tandproblemen, zwakke botten en osteoporose, slecht geheugen en concentratie, laag libido en vruchtbaarheidsproblemen, zwakke weerstand en allergieën.
Volgens de 5-elementenleer zijn de nieren het yin-orgaan en is de blaas het daaraan gekoppelde yang-orgaan. Het element is water, het seizoen is winter en de kleuren zijn blauw en zwart. Het zintuig is het gehoor, de emotie is angst en de smaak is zout. Verlang je naar iets zoutigs? Dan zijn het je nieren die extra aandacht vragen. Luister naar je lichaam en kies voor voeding van het element water (zie voedingsmiddelentabel).
Pre- en postnatale nierenergie
De nieren slaan de pre- en postnatale Qi (levensenergie) op. De prenatale energie krijg je van je ouders. Ouders met een sterke nierenergie geven meer prenatale Qi door aan hun kinderen, waardoor ze goed kunnen groeien, zich ontwikkelen en een betere weerstand hebben. Personen met een lage prenatale nierenergie zijn zwakker en hebben minder weerstand. Dat dragen ze hun leven lang mee. Gelukkig kan je er wel iets aan doen. Door voldoende slaap, beweging en gezonde voeding creëer je postnatale energie. Daarvan worden de overschotten ook opgeslagen in de nieren. De Qi in de nieren wordt gebruikt om energietekorten van andere organen aan te vullen. Omgekeerd moeten de andere organen ook harder gaan werken als er te weinig nierenergie is. Hart, longen, maag en milt hebben allemaal baat bij sterke nieren.
Balans tussen yin en yang in de nieren
Volgens TCM worden ziektes veroorzaakt door een onevenwicht tussen yin en yang. En aangezien de nieren een belangrijke ondersteunende functie hebben voor de andere organen, is het cruciaal om ze in balans te houden.
Bij ‘koude’ nieren of nier-yang-deficiëntie gaat het om inwendige koude, die nog versterkt kan worden door uitwendige koude. Symptomen: koude voeten en billen, afkeer van koude, pijnlijke knieën en rug, oedeem, laag libido, vaak of weinig plassen, incontinentie, vochtophoping, onvruchtbaarheid door koude baarmoeder, angstige en depressieve gevoelens, veel piekeren, spanning in het hoofd en nekpijn.
Bij ‘warme’ nieren of nier-yin-deficiëntie kan het niervuur niet worden afgevoerd door onvoldoende sappen (yin). Symptomen: concentratieproblemen, vergeetachtigheid, duizeligheid, tinnitus, gehoorproblemen, droge mond en keel, vapeurs, zweethanden en -voeten, vermoeidheid, rusteloosheid en laag uithoudingsvermogen.
Er kan ook een combinatie van zwakke yin en yang in de nieren optreden. Als dit niet tijdig aangepakt wordt, kan dat leiden tot een burn-out.
Burn-out en nierenergie
Wat wij burn-out noemen, is vergelijkbaar met zwakke nierenergie in de Traditionele Chinese Geneeskunde. Het is dan belangrijk om zowel nier-yin als nier-yang te versterken. Laat je bijstaan door een TCM-therapeut of acupuncturist. Hij of zij zal op zoek gaan naar de oorzaak en een behandeling op maat van jouw situatie uitwerken. Wanneer dat nodig is, zal hij je altijd doorverwijzen naar de westerse geneeskunde. In veel gevallen zal hij je kunnen helpen om de klachten te verminderen en/of het ontstaan van een ernstige aandoening te voorkomen.
Superpandafood 